د سیرت النبی ﷺ عقیدوي سبق — الإسراء والمعراج

بسم الله الرحمن الرحيم.
په سبق پنځم کې د پیغمبر ﷺ د عقایدو پر بنسټ درس کې د الإسراء والمعراج پیښه راغلې ده، چې دا د هجرت نه یوه کال مخکې د رسول الله ﷺ لپاره د تسکین او آرام سبب شوه.
–
د الطائف دردناک سفر وروسته:
د الطائف د دردناک سفر نه وروسته د الإسراء والمعراج پیښه، پېښه شوه، چې د رسول الله ﷺ لپاره د تسکین او حوصلې سبب شوه. دا پیښه د هجرت نه یوه کال مخکې پېښه شوې ده.
قرآن كريم هم دا پیښه ثابتوي، الله سبحانه وتعالى فرمائي:﴿سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَىٰ بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِّنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِي بَارَكْنَا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آيَاتِنَا إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ﴾ ترجمه: «پاک دی هغه ذات چې خپل بنده یې د شپې په وخت کې له مسجد الحرام څخه تر مسجد الاقصی پورې بوتاوه، چې د هغې شاوخوا مو برکت راوړی، ترڅو هغه زموږ ځینې نښې وویني؛ بېشکه هغه هم اورېدونکی او هم لیدونکی دی.»
–
د بیت المقدس کې ملاقات: صحيح روایتونو کې راغلي چې جبرائیل علیه السلام د نبي ﷺ سینې ته لاس وروساوه، هغه یې د زمزم په اوبو ووینځل او حکمت او ایمان یې ور زیات کړل، بیا نبي ﷺ د براق پر سوارۍ بیت المقدس ته بوتلل شول.
بیت المقدس کې نبي ﷺ د انبیاء سره لمونځ وکړ او د هغوی څېرې یې ولیدلې. بیا نبي ﷺ د معراج لپاره اوچت شو تر اوه آسمانونو پورې او هلته یې د آدم، یوسف، ادریس، عیسیٰ، یحییٰ بن زکریا، هارون، موسیٰ او ابراهیم علیهم السلام سره ملاقات وکړ.
په دې سفر کې نبي ﷺ د فرښتو د قلمونو سرسراهت واورېده او ابتدا کې پنځوس لمونځونه فرض شول، چې وروسته یې پنځه ته کم شول.
–
د جبرائیل عليه السلام عظمت:
کله چې نبي ﷺ جبرائیل علیه السلام نږدې ولید، نو د هغه د شپږ سوه وزرو شمېر یې بیان کړ. قرآن كريم الله سبحانه وتعالى وایي:﴿فَكَانَ قَابَ قَوْسَيْنِ أَوْ أَدْنَى فَأَوْحَىٰ إِلَىٰ عَبْدِهِ مَا أَوْحَىٰ﴾ترجمه: نو هغه تقریبا د یوې کمان له فاصله راورسېد، بیا یې خپل بنده ته هماغه څه وحی کړل چې وحی کړې وه؛ هغه څه چې ولیدي، هېڅکله یې زړه نه ردوي.
دا (ايت كريمه) دا څرګندوي چې نبي ﷺ د الله سبحانه وتعالى لویو نښو مشاهده وکړه او دا حقیقت یې په زړه کې رښتیا وو.
-د خلکو غبرګون:
کله چې نبي ﷺ د الإسراء والمعراج پیښې خلکو ته بیان کړه، مؤمنانو یې تائید کړه او مشرکانو یې انکار وکړ. نبي ﷺ فرمايي:
«لقد رأيتني في الحجر وقريش تسألني عن مسرايا…»
ترجمه: «ما خپل ځان په الحجر کې ولید او قریش ماته د مقدس سفر (الإسراء والمعراج) په اړه پوښتنې کولې. هغوی له ما څخه د بیت المقدس ځینې موارد وپوښتل چې ما ثابت نه کړي و، چې ما ته یې ډېر درد ورکړ. بیا الله سبحانه وتعالى هغه لوړ کړ ترڅو زه یې ووینم، او دوی له ما څه نه پوښتل ،خو زه ورته خبر ورکم.
ټول دا روایتونه په صحیحینو (بخاري او مسلم) کې شته دي.
-حقیقت د الإسراء والمعراج:
ځینې خلکو ویلي چې دا یوازې خوب یا روحاني تجربه وه، او ځینې ویلي چې یوازې روح سره پېښه شوې، بدن نه وو. د صحیح موقف له مخې (ابن عباس رضی الله عنهما) دا د روح او بدن دواړو سره په بیدارۍ کې پېښه شوې. قرآن فرمایي:
﴿ وَمَا جَعَلْنَا الرُّؤْيَا الَّتِي أَرَيْنَاكَ إِلَّا فِتْنَةً لِلنَّاسِ ﴾
ترجمه: او هغه خوب چې مونږ درته وښود، یوازې د خلکو لپاره یوه آزموینه وه.
اکثریت علماء وايي چې الإسراء والمعراج په یوه شپه کې د بدن او روح دواړو سره پېښه شوې، لکه څنګه چې ابن القیم په زاد المعاد کې بیان کړي دي.
-شيخ ابن باز رحمه الله تعالی ویلي: الإسراء د قرآن او سنت څخه ثابت دی، او المعراج د صحیح سنت څخه ثابت دی، چې نبي ﷺ د اوه آسمانونو څخه تیر شول او هغه ځای ته ورسېدل چیرې چې د فرښتو د قلمونو سرسراهت واورېده، او الله سبحانه وتعالى پنځه لمونځونه فرض کړل.
هغه څوک چې د الإسراء انکار وکړي یا د المعراج نه مني، ورته د شریعت له دلایلو سره سم وضاحت ورکول کېږي، او که ټینګار وکړي، نو دا د کفر په ډله کې راځي.
–
الله سبحانه وتعالى مونږ ته دى صحت او سلامتیا راکړي، او د الله رحمت او برکت دې زمونږ په نبي محمد ﷺ او د هغه په اهل او اصحاب وي.